ΕΚΘΕΣΗ ΙΔΕΩΝ: ΤΙ ΨΗΦΙΣΑ ΣΤΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ.

Δεν θυμάμαι τα τελευταία εικοσιπέντε χρόνια να ζήσαμε στην Ελλάδα τέτοιες καταστάσεις που ένα δημοψήφισμα να γίνεται κάτω από την πίεση των συναισθημάτων του καθενός. Φυσικά δεν είχαμε κανένα δημοψήφισμα τα χρόνια αυτά για να γίνει σύγκριση. 

Η περιγραφή των συναισθημάτων είναι πολύ δύσκολη.  Άλλο να καταγράφεις ένα περιστατικό και εντελώς διαφορετικό να δώσεις στον άλλον να καταλάβει τα αισθήματα για ένα γεγονός.

Και το δημοψήφισμα ήταν ένα γεγονός που προκάλεσε πολλά και διαφορετικά.

Όταν το ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, ένιωσα εθνική υπερηφάνεια.  Σκέφτηκα ότι ένας λαός που είναι στο άκρο της Ευρώπης και ουσιαστικά ο παρίας τα τελευταία χρόνια, ύψωσε το ανάστημά του εναντίον του κατεστημένου που έχει εδραιωθεί, εναντίον των λαών που θέλουν να μας δουν να σερνόμαστε παρακαλώντας για δάνειο για να μην πτωχεύσουμε. Αυτό το συναίσθημα κράτησε……….. πέντε δευτερόλεπτα.

Αμέσως μετά αναρωτήθηκα γιατί κάνει αυτό το δημοψήφισμα. Διαπραγματεύονται πέντε ολόκληρους μήνες, με δημιουργικές ασάφειες, με πήγαινε έλα στην Ευρώπη, με παλινωδίες που  έχουν φέρει ένα λαό στα όρια νευρικής κρίσης.  

Και έρχεται τώρα να ζητήσει από μένα, τον απλό πολίτη που δεν ξέρω από οικονομικά, που δεν ξέρω από πολιτικούς συσχετισμούς στην Ευρώπη, να διαλέξω. Το μόνο που γνωρίζω είναι το ζόρι που περνά η οικογένειά μου, το ζόρι που περνούν γνωστές μου οικογένειες, την τραγωδία να βλέπεις ανθρώπους να τρώνε από κάδους σκουπιδιών, την τραγωδία των αστέγων.

Από το 1989 που έχω δικαίωμα και υποχρέωση ψήφου, ποτέ δεν δίστασα να το κάνω. Το θεωρώ υπέρτατο καθήκον. Ένα δημοψήφισμα όμως φέρει μεγάλη ευθύνη στις πλάτες ενός πολίτη μιας χώρας. Άλλο πράγμα είναι να επιλέγεις ανάμεσα σε πολλά κόμματα, και αν θεωρείς ότι δεν σε εκφράζει ένα συστημικό, να ψηφίζεις ένα μικρό για να κάνεις τη δική σου μικρή επανάσταση, και άλλο πράγμα είναι να έχεις δύο επιλογές από τις οποίες εξαρτάται το μέλλον της οικογένειάς σου. Στο μυαλό μου κατηγόρησα τον πρωθυπουργό που με αναγκάζει να επιλέξω μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Με εξόργισε με το δίλημμα που μου έβαλε.

Ναι ή Όχι;

Σε τι;

Η μόνη λύση για να επιλέξω τι θα ψηφίσω είναι να διαβάσω τα δύο κείμενα που βάζει στο δημοψήφισμα. Το πρώτο απόλυτα κατανοητό. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Γιούνκερ, είναι μέτρα που έχει προτείνει η Ελληνική κυβέρνηση και τα επεξεργάστηκαν οι θεσμοί. Συμπλήρωσαν μόνο κάποιες επιπλέον παραμέτρους.  Το δεύτερο; Ψάχνω να το βρω στο διαδίκτυο. Κανένας δεν εξηγεί τι λέει το δεύτερο κείμενο. Κανένας βουλευτής, ούτε καν ο ίδιος ο πρωθυπουργός ή ο υπουργός των οικονομικών δεν μου εξηγεί τι συμβαίνει με αυτό το κείμενο.

Είναι το κείμενο περί βιωσιμότητας του χρέους. Δεν καταλαβαίνω πολλά. Έχει τρία σενάρια και από αυτά φαίνεται ότι για να μπορέσουμε να μειώσουμε το χρέος μας και να αρχίσουμε να έχουμε υποτυπώδη ικανότητα να βγούμε στις αγορές ως χώρα με αξιοπρέπεια θα πρέπει τα μέτρα για τα επόμενα χρόνια να είναι ακόμα πιο σκληρά. Και επειδή το θεωρώ δεδομένο κρίνοντας από μένα ότι δεν υπάρχει άλλη δυνατότητα να πληρώσω περισσότερα, έχω φτάσει στο μη περαιτέρω, και αφού έχουν δείξει οι κυβερνώντες ότι δεν έχουν την πολιτική βούληση να ελέγξουν τους έχοντες και τους κατέχοντες, δεν θα υπάρξει καμιά απολύτως πιθανότητα να τα καταφέρουμε.

Σκέφτηκα μετά κόπων και βασάνων  ότι η πιο πιθανή επιλογή μου είναι το ΟΧΙ. 

Μέχρι και την παραμονή του δημοψηφίσματος διάβαζα κάθε άρθρο που έγραφαν τα ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία, προσπαθώντας να ελέγξω το θυμό μου, όχι απέναντι στους ξένους, αλλά απέναντι στους δικούς μας που μας έφεραν προ τετελεσμένων γεγονότων.  Έβλεπα τις διαδηλώσεις, διάβαζα και άκουγα στα κοινωνικά δίκτυα τους υποστηρικτές του ΝΑΙ και τους υποστηρικτές του ΟΧΙ, τα επιχειρήματά τους που τις περισσότερες φορές ήταν σαθρά λόγω των συναισθημάτων που διακατείχαν  τον καθένα.  Ωστόσο τους παραδεχόμουν γιατί επέλεξαν γρήγορα και έμειναν σταθεροί.

Σκεφτόμουν ότι το ΝΑΙ εμπεριέχει μια σταθερότητα, θα ξέρω τι θα έχω να αντιμετωπίσω, έτσι κι αλλιώς το ζούμε καθημερινά τα τελευταία χρόνια, από την άλλη εμπεριέχει και μια παγίδα. Δίνω το δικαίωμα να μου πουν ότι εγώ έκανα αυτή την επιλογή και δίνω συχωροχάρτι για όλα τα προηγούμενα μέτρα στις προηγούμενες κυβερνήσεις.  Και αν οι θεσμοί το εκλάβουν ως μια συμφωνία ότι μπορούν να ζητήσουν ότι θέλουν;

Δεν ρωτήθηκα τότε αν θέλω και αν μπορώ να ανταπεξέλθω, πώς θα το κάνω τώρα που βρίσκομαι σε ακόμα χειρότερη κατάσταση;

Ρώτησα νέους ανθρώπους που έχουν καθαρό μυαλό και δεν έχει διαβρωθεί από τα συνθήματα των περασμένων χρόνων. Που σκέφτονται πιο πρακτικά, αισθάνονται λιγότερο πιεσμένοι.

Μια κουβέντα που μου είπε κοπέλα από χώρα που είχε μέχρι πριν από λίγα χρόνια κομμουνιστικό καθεστώς, με έπεισε ότι το ΟΧΙ είναι η καλύτερη επιλογή. «Με το όχι μπορεί να υπάρξει και μια ελπίδα».

Και σκέφτομαι ότι με το ΟΧΙ δηλώνω στους εντός και τους εκτός ιθύνοντες ότι θέλω μια ανάσα. Ζητώ από τους Ευρωπαίους πολιτικούς να κοιτάξουν  έναν πολίτη αυτής της χώρας που εξαντλήθηκε οικονομικά και κοινωνικά, να εφαρμόσουν τις συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όχι μόνο στο γράμμα τους αλλά και στο πνεύμα τους, ώστε να πάρω δύναμη να συνεχίσω τον αγώνα για μια καλύτερη ζωή μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Και φτάνω το πρωί στην κάλπη. Ακόμα κι εκεί, την ώρα που πιάνω το στυλό για να βάλω σταυρό, διστάζω.

Ποια είναι η λιγότερο κακή επιλογή τελικά;

Λίγες μόνο μέρες μετά αποδεικνύεται ότι το ΟΧΙ μου δεν άλλαξε κάτι. Το ότι ψήφισα ΟΧΙ, δεν έχει αλλάξει τελικά κανένα δεδομένο. Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί δεν έχουν εμπιστοσύνη στο λόγο μου, δεν έχουν εμπιστοσύνη στο ότι θα προσπαθήσω, και για αυτό φταίνε όλοι ανεξαιρέτως οι πολιτικοί μας όλα τα προηγούμενα χρόνια. Τους πέρασαν το μοτίβο ότι ο Έλληνας δεν θέλει να διορθωθεί, ο Έλληνας θέλει να περνά καλά χωρίς κανόνες.

Κρίμα, γιατί θέλω κανόνες. Θέλω να ζω σε μια χώρα που να κοιτά κατάματα  τους υπόλοιπους Ευρωπαίους με υπερηφάνεια.