ΔΙΚΑΙΟΥΜΑΣΤΕ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑ;

Πριν αναφέρω γιατί βάζω τον συγκεκριμένο τίτλο στο άρθρο μου, θα ήθελα να παραθέσω πρώτα κάποιες ερωτήσεις. Ας δοκιμάσουμε να τις απαντήσουμε.

ΙΣΤΟΡΙΑ
-Ποιες εθνικές γιορτές γνωρίζετε;
-Τι γιορτάζουμε την 25η Μαρτίου και τι γιορτάζουμε την 28η Οκτωβρίου;
-Τι γνωρίζετε για την ελληνική επανάσταση;
-Τι ήταν η Φιλική Εταιρία;
-Τι γνωρίζετε για τα κρυφά σχολεία;
-Αναφέρετε ήρωες της ελληνικής επανάστασης.
-Τι γνωρίζετε για τον Ι. Μεταξά;
-Τι γνωρίζετε για την μικρασιατική καταστροφή;
-Τι ξέρετε να πείτε για τον Μέγα Αλέξανδρο;
-Τι γνωρίζετε για τον Όμηρο;
-Τι πραγματεύεται η "Ιλιάδα" και τι η "Οδύσσεια";
-Πότε έγινε η άλωση της Κωνσταντινούπολης;
-Ποιος ήταν ο πρώτος πρωθυπουργός της Ελλάδας;
-Ποια ήταν η πρώτη πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους;

ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ
-Ποια είναι τα μεγαλύτερα σε έκταση νησιά της Ελλάδας;
-Αναφέρετε τις χώρες με τις οποίες συνορεύει η Ελλάδα.
-Γνωρίζετε πού βρίσκεται η Ελλάδα στο χάρτη της Ευρώπης;
-Ποια είναι τα θαλάσσια και χερσαία σύνορα της Ελλάδας;
-Ποιες θάλασσες βρέχουν τη χώρα μας;
-Μπορείτε να ονομάσετε τα Επτάνησα;
-Ποιες άλλες ομάδες νησιών γνωρίζετε;
-Οι Κυκλάδες από πού πήραν την ονομασία τους;
-Γνωρίζετε μερικά από τα μεγαλύτερα βουνά της Ελλάδας;
-Μπορείτε να αναφέρετε μερικά γνωστά ποτάμια της χώρας;
-Αναφέρετε μερικές φυσικές ή τεχνητές λίμνες.
-Ποιες μεγάλες πόλεις της χώρας γνωρίζετε;

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
-Γνωρίζετε από πού πήρε το όνομά της η πόλη της Ολυμπίας;
-Έχετε επισκεφτεί την Κνωσό και τη Φαιστό; Τι γνωρίζετε για τα μνημεία αυτά;
-Τι γνωρίζετε για την Επίδαυρο;
-Τι είναι τα Ελγίνεια Μάρμαρα και γιατί ονομάστηκαν έτσι;
-Έχετε επισκεφτεί τον Παρθενώνα; Γνωρίζετε μερικά πράγματα;
-Τι είναι το Μέγαρο Μουσικής;
-Τι ξέρετε για την Ακρόπολη;
-Αναφέρετε σημαντικούς Έλληνες ποιητές και λογοτέχνες.
-Έχετε πάει σε κάποιο μουσείο; Γνωρίζετε μερικά;
-Γνωρίζετε Έλληνες ζωγράφους;
-Έχετε ποτέ επισκεφτεί την Εθνική Πινακοθήκη; Τι εκτίθεται εκεί;
-Τι γνωρίζετε για την προσωπικότητα του Χατζηδάκη ή του Θεοδωράκη;
-Γνωρίζετε άλλους μουσικούς ή συνθέτες;

ΠΟΛΙΤΙΚΗ
-Ποιος είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας;
-Ποιος είναι ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας;
-Ποιος είναι ο Υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας;
-Πόσοι είναι οι βουλευτές;
-Ποια είναι τα ανώτατα δικαστήρια;
-Τι ξέρετε για τον Άρειο Πάγο;
-Ξέρετε τι είναι το Σύνταγμα;
-Πότε μπήκε η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
-Τι είναι το Συμβούλιο της Ευρώπης;
-Τι είναι ο ΟΗΕ;

ΤΟΠΙΚΗ ΖΩΗ
-Ποιες εφημερίδες εκδίδονται στο νομό σας;
-Αναφέρετε τις μεγαλύτερες πλατείες του νομού σας.
-Ποιος είναι ο δήμαρχος στον τόπο διαμονής σας;
-Αναφέρετε μερικές παραλίες του νομού σας (αν υπάρχουν).

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
-Τι σημαίνουν τα αρχικά ΔΝΤ;
-Τι είναι το μνημόνιο;
-Τι γνωρίζετε για την τρόικα;

Αυτές ή παρόμοιες ερωτήσεις πρέπει να απαντήσουν οι μετανάστες που αιτούνται μόνιμη διαμονή στη χώρα μας ή απόκτηση ιθαγένειας. Με βάση την κλίμακα του Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς στην Ελλάδα για την απόκτηση ιθαγένειας απαιτείται χαμηλό επίπεδο γλωσσομάθειας (επίπεδο Α2), όταν στη Δανία απαιτείται υψηλό επίπεδο (C2) και στην Κύπρο δεν είναι απαραίτητη η γλωσσική επάρκεια. 

Σύμφωνα με την εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών για τον καθορισμό ουσιαστικών προϋποθέσεων για την διαδικασία πολιτογράφησης που εκδόθηκε το 2010, η επιτροπή για να εισηγηθεί θετικά ο υποψήφιος θα πρέπει να διαθέτει ένα ελάχιστο επίπεδο επάρκειας σε κάθε έναν από τους τρεις κύριους τομείς που είναι: η γνώση της γλώσσας, το επίπεδο ένταξης στην κοινωνική και οικονομική ζωή, και τη δυνατότητα ενεργής συμμετοχής στην πολιτική ζωή της χώρας. Αν ο υποψήφιος κριθεί άριστος στους δύο από τους τρεις τομείς αλλά ανεπαρκής ως προς τον τρίτο, η αίτησή του θα πρέπει να απορριφθεί. Αν ο υποψήφιος κρίνεται επαρκής και στους τρεις τομείς αλλά όχι άριστος, η επιτροπή θα πρέπει να εισηγηθεί θετικά.

Ο υποψήφιος, σύμφωνα με την εγκύκλιο, θα πρέπει να έχει απόλυτη κατανόηση στον προφορικό λόγο και στη δυνατότητα επικοινωνίας. Να έχει τη δυνατότητα να καταλαβαίνει το νόημα μιας συνομιλίας δύο φυσικών προσώπων, και να κατανοεί απλές δημόσιες ανακοινώσεις. 

Όλα αυτά είναι πολύ ωραία και συμφωνώ απολύτως. Ο μετανάστης που θέλει να γίνει μόνιμος κάτοικος Ελλάδας πρέπει να μπορεί να συμμετέχει ενεργά στην πολιτική και κοινωνική ζωή του τόπου μας, να έχει άποψη για τον τόπο αυτό, και να μπορεί να ενταχθεί χωρίς προβλήματα. 

Ωστόσο διαβάζοντας τις ερωτήσεις που τίθενται έχω την απορία μήπως θα πρέπει και εμείς οι Έλληνες να περνάμε από επιτροπή που θα δίνει θετική γνωμάτευση για την ιθαγένειά μας. Είναι δυνατόν, αν όντως ισχύει ότι τίθενται οι παραπάνω ερωτήσεις, να απαντηθούν από έναν μετανάστη που ήρθε στην Ελλάδα στα 20 του χρόνια και δεν πήγε καθόλου σχολείο παρά μόνο τις 150 ώρες που απαιτούνται για να καταθέσει αίτηση;

Δεν θα αναφέρω την άποψή μου για την ιθαγένεια των μεταναστών αλλά θα ήθελα να θέσω μια απορία. Μήπως αξίζει τον κόπο να χρησιμοποιηθούν οι ερωτήσεις αυτές ή παρόμοιες σαν μπούσουλας στα σχολεία μας, μπας και οι μαθητές ξεφύγουν από την παπαγαλία και μάθουν την όμορφη ιστορία της Πατρίδας μας, και ασχοληθούν πιο ενεργά και  εντέλει πιο πολιτικοποιημένα  με την κοινωνική και πολιτική ζωή του τόπου μας; Λέω μήπως;

Σαν παράδειγμα θα αναφέρω ένα περιστατικό που έκανε πριν καιρό το γύρο του διαδικτύου, όπως το περιέγραψε γλαφυρά ο καθηγητής του Πάντειου Πανεπιστημίου Δονάτος Παπαγιάννης.

"Το μάθημα γίνεται σε προχωρημένο εξάμηνο του Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης. Το παρακολουθούν περίπου τριακόσιοι φοιτητές. Υπό προθεσμία δηλαδή, νέοι επιστήμονες. Κάποια στιγμή ο λόγος στρέφεται στον Μαραθώνιο που έλαβε χώρα στην Αθήνα και προκάλεσε μάλιστα το ενδιαφέρον σε αθλητές όλου του κόσμου, αλλά και του ελληνικού κοινού, αφού προβλήθηκε από την τηλεόραση.

Ρώτησα με την εκαιρία τους φοιτητές μου να μου πουν λόγω ποιου γεγονότος οργανώνεται ο συγκεκριμένος αγώνας δρόμου. Άκρα του τάφου σιωπή. Ουδεμία απάντηση.. Ουδείς γνώριζε! Επέμεινα.... "Δεν θα προχωρήσω την παράδοση του μαθήματος αν δεν ακούσω απάντηση στο συγκεκριμένο ερώτημα¨είπα. Ξάφνου σηκώνεται ένα χέρι. Με αυτοπεποίθηση. Δεν τρέμει. Νιώθω μια ελαφριά εκτόνωση. Επιτέλους γνωρίζει ένας, σκέφτηκα. Σώθηκε τουλάχιστον η τιμή του Πανεπιστημίου.

Ήταν φοιτήτρια. Με άψογη εκφραστική λεπτότητα και με καταπληκτική ακρίβεια περιέγραψε τα γεγονότα της μάχης του Μαραθώνα. Ένιωσα μια κρυφή αγαλλίαση. Αλλά ταυτόχρονα και περηφάνεια για την πληθωρική ευρυμάθεια της φοιτήτριάς μου, έστω κι αν ήταν μία και μοναδική. Για να την επιβραβεύσω, τη ρώτησα πώς τη λένε και από ποιο μέρος της Ελλάδας είναι (με τον ενδόμυχο φόβο μήπως ήταν από το Μαραθώνα!). Με έμφυτη ταπεινότητα μου απάντησε: "Με λένε Συλβάνα και είμαι από την Αλβανία".....

Ο ΕΡΓΑΣΙΑΚΟΣ ΜΕΣΑΙΩΝΑΣ ΧΤΥΠΗΣΕ ΤΗΝ ΠΟΡΤΑ ΜΟΥ. ΤΗ ΔΙΚΗ ΣΑΣ;

Ο Μεσαίωνας έμεινε γνωστός στην ιστορία ως η περίοδος των σκοτεινών αιώνων. Μια χιλιετία θρησκευτικού φανατισμού και οπισθοδρόμησης. Το σύστημα διακυβέρνησης στις περισσότερες περιοχές ήταν ο λεγόμενος φεουδαλισμός. Στηριζόταν σε μια αλληλουχία υποτέλειας των ηγεμόνων, των φεουδαρχών και των δουλοπάροικων. Οι ηγεμόνες είχαν περιορισμένες δυνατότητες και στηρίζονταν στην ανταπόκριση των φεουδαρχών για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που προέκυπταν. Οι δουλοπάροικοι ήταν προσδεδεμένοι στο κτήμα του φεουδάρχη χωρίς καμιά απολύτως δυνατότητα αντίληψης των πραγμάτων πέρα από την καθημερινότητα του φέουδου και τις υποχρεώσεις του σε αυτό. Η βελτίωση της αγροτικής και βιοτεχνικής τεχνολογίας και πρακτικής και η αύξηση της παραγωγής ανήκε κατά κύριο μέρος στον φεουδάρχη, και μόλις ένα πολύ μικρό ποσοστό πήγαινε στους δουλοπάροικους ίσα να φυτοζωούν. 

Γιατί τα γράφω αυτά; Ο Μεσαίωνας ήταν μια σκοτεινή περίοδος που υποτίθεται πρέπει να μελετάμε για να διδασκόμαστε, αλλά ποτέ να μην εφαρμόσουμε. Κι όμως. Κάτι που τελείωσε πριν 500 και κάτι χρόνια αναβιώνεται σήμερα στην εργασία μου, στη ζωή μου. 

Από 17 χρονών μπήκα στην αγορά εργασίας κάνοντας δουλειές του ποδαριού. Στα 21 ξεκίνησα να δουλεύω σε εργοστάσιο. Η βάρδια νυχτερινή, εγώ τη ζήτησα, για να βγάζω περισσότερα χρήματα και για να μπορούμε να μεγαλώσουμε με τον άντρα μου το παιδί μας. Συχνά θυμάμαι μια ταινία του Θανάση Βέγγου στην οποία πρωταγωνιστούσε με τη Ματζουράνη και επειδή δούλευαν διαφορετικά ωράρια έγραφαν ραβασάκια ο ένας στον άλλο. Μου βγάζει ένα γέλιο πικρό γιατί αυτό γινόταν και σε μας. Ήταν όμως εις γνώση μας. Θέλαμε να το κάνουμε. Μπορεί να στερούμασταν ο ένας τον άλλο, αλλά πιστεύαμε ότι είμαστε νέοι και με όρεξη για δουλειά, οπότε είχαμε το περιθώριο να δουλέψουμε για να ζούμε μια άνετη ζωή και αργότερα να θερίσουμε τους καρπούς όλης αυτής της στέρησης. 

Μερικά χρόνια μετά και για λόγους ανωτέρας βίας σταμάτησα την εργασία μου και ο άντρας μου αποφάσισε να δουλέψει και δεύτερη δουλειά, και τρίτη δουλειά. Όλες με ένσημα, όλες με κρατήσεις. Δούλευε 7 μέρες την εβδομάδα. Και πάλι εις γνώση μας. Και πάλι σκεφτόμασταν ότι είμαστε νέοι, έχουμε το χρόνο. Τώρα προέχουν οι υποχρεώσεις, να μεγαλώσουμε τα παιδιά, να τα στείλουμε σχολείο, να κάνουμε και μια καβάτζα να φτιάξουμε ένα σπίτι να γλιτώσουμε τα νοίκια.

Αυτή η κατάσταση διήρκησε 6 χρόνια. Ξαναέπιασα δουλειά στο ίδιο εργοστάσιο που δούλευε ο άντρας μου. Μια δουλειά μέσα στα τοξικά και στα χημικά με μικρό μεροκάματο. Ωστόσο δουλεύοντας και οι δύο, η ζωή μας εξακολουθούσε να είναι άνετη και χωρίς μεγάλες στερήσεις. Η εταιρία  εξαγωγική και με μεγάλο κύκλο εργασιών αλλά ταυτόχρονα σχεδόν οικογενειακή και πολυπολιτισμική. 

Μετά από 10 χρόνια που δούλεψα αρχίζει η κρίση. Μας μαζεύει, μας μιλάει για την αγελάδα που πρέπει μόνο να την αρμέγουμε αλλά εμείς θέλουμε να τη σφάξουμε, μας μιλάει για μειώσεις προσωπικού (μέσα σε 4 χρόνια από 120 άτομα μείναμε μόλις 25), μας αναφέρει ότι η παραγωγή έπεσε και πρέπει να βοηθήσουμε. Το κάναμε. Όλο το 2011 δουλεύαμε για το μισό μεροκάματο έτσι ώστε να μειωθεί το εργατικό κόστος και να ξανασταθεί το εργοστάσιο στα πόδια του. Τον επόμενο χρόνο του ξεκαθαρίσαμε ότι δεν γίνεται να συνεχίσουμε έτσι και μας γύρισε στο μισθό που παίρναμε πριν.

Και φτάνω στο δια ταύτα που είναι σκληρό και πονάει την καρδιά και την ψυχή μου. Ο εργοδότης εφαρμόζει όλα όσα νόμιμα ή παράτυπα του δίνει δικαίωμα το κράτος να κάνει. Παράτυπα, μας χρωστάει μέρος του επιδόματος αδείας και του χριστουγεννιάτικου δώρου του 2011! Δεν μας έχει πληρώσει τους τελευταίους πέντε μήνες. Μας δίνει έναντι για κάθε μήνα ένα μικρό ποσό, αλλά για να καλύψει τα ποσά που μας χρωστά θα πάρει πολύ καιρό. Είναι ένα γεγονός που αποδεχτήκαμε τον τελευταίο ένα χρόνο. Ουκ αν λάβεις παρά του μη έχοντος, δεν λένε; Η επόμενη κίνησή του και η οποία είναι νόμιμη ήταν να μειώσει τις μέρες εργασίας. Εγώ προσωπικά δουλεύω τρεις μέρες, άλλοι τέσσερις, άλλοι δύο μέρες! Το ποσό που μου βγαίνει κάθε μήνα είναι μικρότερο των 400 ευρώ αν και δουλεύω εκεί τουλάχιστον 12 χρόνια. Μόλις 32 ευρώ μεροκάματο τα τελευταία 8 χρόνια. Καμιά απολύτως αύξηση έτσι κι αλλιώς πριν, κατακόρυφη μείωση του εισοδήματος τώρα πια και βεβαίως μείωση των ενσήμων.

Αφού έκανε αυτές τις κινήσεις, σχεδόν εκβιαστικά και παράτυπα, μας υποχρεώνει να δουλεύουμε επιπλέον ώρες την ημέρα χωρίς να πληρωνόμαστε. Λέω σχεδόν εκβιαστικά, γιατί μας έβαλε την επιλογή, ή αύξηση ωρών εργασίας ή μείωση μεροκάματου. Φυσικά προτιμήσαμε την πρώτη επιλογή. 

Την περασμένη εβδομάδα και  με συνεννόηση του λογιστή της εταιρίας και ενός "εργατοπατέρα" που δουλεύει μαζί μας πίσω από την πλάτη μας, μας μάζεψαν για να ζητήσουν να προσφέρουμε ότι μπορούμε επιπλέον για την στήριξη της εταιρίας. Ποιο είναι αυτό το επιπλέον; Να αυτοπροτείνουμε μείωση μεροκάματου κατά 10%. Μας ξεκαθάρισε (και το ξέρουμε) ότι με βάση το νέο μνημόνιο από τον Απρίλιο που τελειώνει η μετενέργεια στους κλάδους μας έχει δικαίωμα να προχωρήσει σε μείωση 20% μεσοσταθμικά. Μπορεί να την κάνει μόνος του σαν εργοδότης αλλά δεν θέλει. Είναι λογικό γιατί δεν δουλεύουμε με μηχανές που μετρούν παραγωγή. Εμείς οι ίδιοι είμαστε μηχανές. Μπορούμε να του καθυστερήσουμε την παραγωγή και το ξέρει, οπότε προτιμά να δεχτούμε μόνοι μας τη μείωση. Πάντως έτσι κι αλλιώς η μείωση θα γίνει είτε το δεχτούμε είτε όχι. Περιμένει την πρώτη εβδομάδα της Σαρακοστής την απάντησή μας.

Έναν άλλο εκβιασμό που χρησιμοποιεί είναι οι οικονομικοί μετανάστες. Έκανε την πρόταση να φέρουμε έλληνες άνεργους (αν γνωρίζουμε, που φυσικά και όλοι γνωρίζουμε κάποιους που θέλουν δουλειά), να διώξει τους ξένους και να τους πάρει με το ίδιο μεροκάματο! Η τακτική της Χρυσής Αυγής που δουλεύει για το σύστημα πριν από αυτό. Φέρνοντας εγώ τον έλληνα άνεργο που θα πάρει 24 ευρώ μεροκάματο, θα υποχρεωθώ εκ των πραγμάτων να δουλέψω κι εγώ με αυτό το μεροκάματο!

Προσωπικά έχω φτάσει στα όριά μου και σωματικά και ψυχικά. Δεν έχω τη δύναμη πια να παλέψω για τα δικαιώματά μου. Η αμηχανία που ένιωθα τον τελευταίο καιρό για τα καινούρια δεδομένα έχει γυρίσει σε παραίτηση, πράγμα που είναι πολύ χειρότερο αλλά δεν μπορώ να το αντιμετωπίσω. Κοιμάμαι και ξυπνάω καθημερινά με το φάσμα της ανεργίας . Αν μείνω σπίτι θα πεινάσω. Αν δουλέψω όμως με αυτά τα δεδομένα και πάλι θα πεινάσω. Οι υποχρεώσεις έχουν αυξηθεί κατακόρυφα όπως όλων, ένα παιδί με προβλήματα υγείας και επιπλέον έξοδα, ένα άλλο παιδί που σπουδάζει μακριά. Πώς μπορώ να ξεχειλώσω κάτι που είναι πάγιο; Τι έξοδα να μειώσω όταν αυτά είναι σταθερά, ενώ αντίθετα οι μισθοί που μπαίνουν στο σπίτι πήραν την κατηφόρα; Μέχρι πότε θα έχουμε τη δυνατότητα να καλύπτουμε τα έξοδα μιας φοιτήτριας που δεν της παραχωρούν δωμάτιο στη φοιτητική εστία, τα έξοδα ενός σπιτιού που με τεράστιες στερήσεις φτιάξαμε για να μη χρωστάμε στεγαστικό δάνειο στην τράπεζα; 

Από την άλλη οργίζομαι όταν ακούω τον υφυπουργό εργασίας Νίκο Παναγιωτόπουλο να λέει ότι δεν υπάρχουν πια κεκτημένα εργασιακά δικαιώματα και πρέπει να προσαρμοστούμε στα καινούρια δεδομένα. Ποια καινούρια δεδομένα; Τα δεδομένα ενός εργασιακού μεσαίωνα; Αντί να δουλεύουμε για να ζούμε, να ζούμε για να δουλεύουμε; Το αίμα που χύθηκε τα προηγούμενα χρόνια για τα εργασιακά δικαιώματα  πάει χαμένο; Πρέπει να χυθεί νέο αίμα για να ξαναπάρουμε πίσω ότι χάνουμε τώρα; 

Ότι βρέξει ας κατεβάσει. Θα το παλέψουμε όσο μπορέσουμε. Μετά θα πούμε έχει ο Θεός. Και δεν θα πεθάνουμε. Απλά θα φυτοζωούμε όπως συνέβαινε με τους δουλοπάροικους πριν από 500 χρόνια.

ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ ΧΡΥΣΟΥ ΣΤΗ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ. επένδυση ή καταστροφή;

Εδώ και δύο χρόνια γίνεται ένας εμφύλιος πόλεμος ανάμεσα στους κατοίκους της Βόρειας Χαλκιδικής για την λειτουργία ή όχι των μεταλλείων της περιοχής. Επισκεπτόμενη με την παρέα μου την Μεγάλη Παναγία το καλοκαίρι του 2012 να δούμε φίλο που έχει καφενείο εκεί, μας έδωσε το στίγμα του εμφύλιου που υπάρχει στο χωριό. Στο ένα καφενείο οι υποστηριχτές του μεταλλείου, στο διπλανό οι υποστηριχτές του κλεισίματος του μεταλλείου. Αδέλφια δεν μιλάνε μεταξύ τους, πατεράδες και γιοι με διαμετρικά αντίθετες απόψεις κάθονται πλάτη με πλάτη για να μην βλέπει ο ένας τον άλλο. Από τότε ο φίλος μας είπε ότι τα πράγματα θα χειροτερέψουν. Εμείς που ήμαστε ξένοι ως προς την όλη υπόθεση κάναμε και πλάκα λέγοντας ότι αυτά τα κάνουν μόνο στην Κρήτη.

Κανένας από την παρέα δεν φανταζόταν αυτά που ακολούθησαν τον τελευταίο καιρό. Άγνωστοι (;) έκαψαν μηχανήματα στο εργοτάξιο, ο Δένδιας έστειλε διμοιρίες των ΜΑΤ οι οποίες έχουν εγκατασταθεί στην περιοχή σχεδόν μόνιμα, πριν 2 μέρες παρακολουθήσαμε τρομερές σκηνές μεταξύ αστυνομίας και κατοίκων που εναντιώνονται στην επένδυση. Δακρυγόνα στο προαύλιο του σχολείου, κλιμακούμενη βία η οποία δεν είναι μονομερής, παιδιά να σύρονται στην αντιτρομοκρατική υπηρεσία για κατάθεση, μικρά παιδιά και γέροντες να τρώνε ξύλο από τα ΜΑΤ. 

Η ιστορία των μεταλλείων όμως είναι συναρπαστική. 

Τα μεταλλεία ήταν ο κύριος χρηματοδότης των εκστρατειών του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Στην περιοχή σώζονται πάνω από 300 πηγάδια και 200.000 κυβικά μέτρα μεταλλουργικών απορριμμάτων, οι λεγόμενες σκουριές.

Το 1705 με σουλτανικό φιρμάνι παραχωρήθηκε στους κατοίκους το δικαίωμα εκμετάλλευσης των μεταλλείων αργύρου, με τον όρο ότι θα εξασφαλίζουν το χρυσό και το ασήμι που χρειαζόταν ο σουλτάνος. Παράλληλα λειτούργησε και κρατικό νομισματοκοπείο.

Η επωνυμία "Μεταλλεία Κασάνδρας" χρησιμοποιήθηκε το 1893, όταν τα δικαιώματα εξόρυξης παραχωρήθηκαν σε Γαλλο-οθωμανική εταιρία με έδρα το Παρίσι.

Το 1900 έχουμε το πέρασμα από την αυτοδιοίκηση, στην εξαρτημένη εργασία κάτω από την εξουσία εταιρικής διοίκησης.

Το 1920 η εταιρία περνά στην Ανώνυμη Ελληνική Εταιρία Χημικών Προϊόντων και Λιπασμάτων. Η συγκεκριμένη εταιρία είχε διαβλέψει έγκαιρα την αναγκαιότητα χρήσης λιπασμάτων στην γεωργία και αγόρασε τα μεταλλεία για την εξασφάλιση θείου, απαραίτητο συστατικό για την παρασκευή τους. Η Γαλλο-οθωμανική εταιρία κληροδότησε και την γύρω περιοχή στην ΑΕΕΧΠ και η τελευταία έφτιαξε εγκαταστάσεις στέγασης για τους εργάτες και χώρους εξυπηρέτησης.

Το Στρατώνι μετατράπηκε σε οικισμό αμέσως μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Πρόσφυγες από το μεταλλευτικό χωριό Μπάλια-Μαντέμ εγκαταστάθηκαν σε παραπήγματα στην περιοχή και έπιασαν δουλειά.

Το 1932 έγινε ο μεγάλος σεισμός στην περιοχή, κατά τον οποίο χάθηκε ολόκληρο χωριό, και καταστράφηκαν σχεδόν όλοι οι οικισμοί. Με την καθοδήγηση του Υπουργείου Ανοικοδομήσεως φτιάχτηκαν καινούριοι οικισμοί. Στην περιοχή σώζονται μερικά σπίτια από τότε.

Μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο οι μετοχές της ΑΕΕΧΠ περνούν στα χέρια του Μποδοσάκη-Αθανασιάδη, φτιάχνονται νέα σκάλα φόρτωσης, εργοστάσιο εμπλουτισμού, και εργατικές κατοικίες από τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας.

Σήμερα η εταιρία που διαχειρίζεται τα μεταλλεία ονομάζεται "Ελληνικός Χρυσός", ιδιοκτησίας μιας καναδικής εταιρίας, της Eldorado Gold, και της ελληνικής εταιρίας Άκτωρας του Μπόμπολα.

(Τα στοιχεία για την ιστορία του μεταλλείου είναι από την επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου Αριστοτέλη).

Τις τελευταίες μέρες βγαίνουν συνεχώς οι κάτοικοι που αντιτίθενται στα μεταλλεία στα μαζικά μέσα ενημέρωσης και μιλάνε για παρατυπίες στις υπουργικές αποφάσεις, και για το συμβούλιο επικρατείας. Δεν βγαίνουν όμως εργαζόμενοι να πουν τη δική τους άποψη, ή τουλάχιστον δεν ακούγεται έντονα η δική τους άποψη. Ωστόσο σήμερα στις εφημερίδες που αγόρασα βρήκα μέσα ένα φυλλάδιο που υποστηρίζει τον αγώνα υπέρ των μεταλλείων. 

Θα μπορούσα να κατανοήσω απόλυτα τον αγώνα των εργαζομένων για εργασία. Ωστόσο ψάχνοντας τις υπουργικές αποφάσεις σχετικά με τη συγκεκριμένη επένδυση, έπεσα από τα σύννεφα. 

Στο νόμο 3220/2004 και στο ΦΕΚ 15Α/28.01.2004 αναφέρεται ρητά ότι η αγοράστρια εταιρία δεν έχει υποχρέωση και ευθύνη για την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος εν γένει ή απορρέουσα από τον Μεταλλευτικό Κώδικα, τον Κ.Μ.Λ.Ε., την ΚΥΑ περιβαλλοντολογικών όρων, τις εγκρίσεις τεχνικών μελετών και τις λοιπές εν γένει διοικητικές πράξεις. (σχέδιο Πάχτα).

Την έγκριση για την περιβαλλοντολογική μελέτη που βασίζεται σε πειραματικό μοντέλο, την υπέγραψε με τη ΚΥΑ 201745/2011 ένας έτερος γνωστός και μη εξαιρετέος, ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου.

Επίσης με τη σύμβαση παραχώρησης, η αγοράστρια εταιρία απαλλάσσεται από οποιοδήποτε φόρο μεταβίβασης, ή άλλο φόρο, ή από οποιεσδήποτε οικονομικές υποχρεώσεις από τη λειτουργία των μεταλλείων. 

Τέλος το ελληνικό δημόσιο παραχώρησε στην εταιρία 300.000 στρέμματα δάσους στο ποσό των 11.000.000 ευρώ (11 εκατομμύρια ευρώ). Ο τρόπος εξόρυξης θα είναι επιφανειακός. 

Θα κάνω μία σύγκριση με βάση προηγούμενο άρθρο που έγραψα για την Γκάνα. 

Η Αφρική γενικότερα είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη περιοχή του κόσμου. Από το 2005 οι επενδύσεις εκεί έχουν αυξηθεί πάνω από 50%. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι ευχαριστημένο γιατί το ΑΕΠ μεσοσταθμικά στις υποσαχάριες χώρες θα αυξηθεί κατά 6%. Υπάρχει μόνιμη δυναμική ανάπτυξης σε μερικούς τομείς που αφορούν τους φυσικούς πόρους και οι οποίοι έχουν ιδιωτικοποιηθεί. 

Όλα αυτά όμως δεν σημαίνουν ότι υπάρχει και εισροή χρημάτων στα κρατικά ταμεία. Οι νεοφιλελεύθερες τακτικές και η δημοσιονομική προσαρμογή που εξοικονομεί χρήματα δεν μεταφράζεται σε πόρους για να λυθούν τα προβλήματα που είναι η φτώχεια και η ελλειπής υγειονομική περίθαλψη. Η πλειονότητα του πληθυσμού ζει με 2 δολάρια ημερησίως, και υπάρχει πάντα ο κίνδυνος επισιτιστικής κρίσης. Επενδύσεις σε ανθρώπινο δυναμικό δεν γίνονται (παιδεία και κατάρτιση τεχνιτών), δεν υπάρχουν υποδομές και λιμνάζει ο ιδιωτικός τομέας. Όλα αυτά γίνονται γιατί ναι μεν υπάρχουν μεγάλες επενδύσεις στους φυσικούς πόρους, αλλά όλα τα υπόλοιπα απαραίτητα προϊόντα καθημερινής χρήσης είναι εισαγωγής.

Και για να γυρίσουμε στα μεταλλεία της Χαλκιδικής. Ας τα βάλουμε σε μια ζυγαριά.

Με τη συγκεκριμένη επένδυση θα έχουμε αύξηση του ΑΕΠ και μείωση των ανέργων της περιοχής. Από την άλλη θα έχουμε αφανισμό της αγροτικής, κτηνοτροφικής και μελισσοκομικής παραγωγής, του  τουρισμού, μόλυνση των νερών της περιοχής και καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος. 

Θα περιμένουμε να δείξει ο χρόνος αν αυτή είναι μια συμφέρουσα επένδυση ή η καταστροφή μιας περιοχής;

ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΕΥΗΜΕΡΟΥΝ

Σαν σήμερα, στις 6 Μαρτίου 1957 η Γκάνα έγινε το πρώτο αποικιακό κράτος της Αφρικής που αποκτά την ανεξαρτησία του. Μια χώρα πλούσια σε μεταλλεύματα και ορυκτά, μια χώρα που η αγροτική παραγωγή απασχολεί το μισό του πληθυσμού της.

Είναι η πρώτη χώρα της Αφρικής στην οποία έφτασαν οι Ευρωπαίοι και έκαναν εμπορικές συναλλαγές, αρχικά με χρυσό και αργότερα με σκλάβους.

Η χώρα που είχε πολύ καλό εκπαιδευτικό σύστημα και αποτελεσματικό κρατικό μηχανισμό. Μέχρι που έπεσε θύμα της διαφθοράς και της κακοδιαχείρισης των πολιτικών της. 

Από το 1966 μέχρι και το 2009 έχει υπογράψει 5 δανειακές συμβάσεις με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Ένα αποκαλυπτικό ρεπορτάζ παρακολουθήσαμε από την εκπομπή "Εξάντας". Σύμφωνα με το ΔΝΤ η Γκάνα είναι η ιστορία επιτυχίας του. Έχει επιτύχει όλους τους στόχους που της είχαν τεθεί. Συρρίκνωση δημόσιου τομέα, πλήρης απελευθέρωση της αγοράς, αποκρατικοποιήσεις. Στην πρωτεύουσα Άκκρα κατασκευάζονται με ταχείς ρυθμούς νέα σύγχρονα κτίρια που θα στεγάσουν τράπεζες, πολυεθνικές και ντόπιες εταιρίες. 

Είναι η πέμπτη χώρα στον κόσμο στην παραγωγή χρυσού και δεύτερη στον κόσμο στην παραγωγή κακάο και πρόσφατα ανακαλύφθηκαν μεγάλα κοιτάσματα πετρελαίου που παραμένουν αναξιοποίητα προς το παρόν. Με τη βοήθεια του ΔΝΤ και τις μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης στην Γκάνα η ανάπτυξη τρέχει με ρυθμό 15% και θεωρητικά έχει δημιουργηθεί ένα περιβάλλον με μακροοικονομική σταθερότητα κάτι το οποίο είναι απαραίτητο για να υπάρξουν επενδύσεις, ανάπτυξη και θέσεις εργασίας.

Πώς όμως βιώνει ο πληθυσμός της χώρας την ανάπτυξη αυτή; Θα παραθέσω μερικά ανατριχιαστικά κατά τη γνώμη μου στοιχεία που συνέλεξα ψάχνοντας τις ομοιότητες με την Ελλάδα:

Το 30% του πληθυσμού δεν έχει πρόσβαση σε πόσιμο νερό.

Το 40% των γυναικών και το 27% των ανδρών άνω των 15 ετών είναι αναλφάβητοι.

1 στα 10 παιδιά πεθαίνει πριν γίνει 5 ετών.

Το 53% του πληθυσμού δεν μπορεί να αντέξει το κόστος της αγοράς τροφίμων και το 30% αυτού ζει σε συνθήκες ακραίας φτώχειας. 

Αντιστοιχεί ένας δάσκαλος για κάθε 175 μαθητές, μία νοσοκόμα για κάθε 2.600 ασθενείς και ένας γιατρός για κάθε 161.000 κατοίκους!

Μία από τις προϋποθέσεις για την καινούρια δανειακή σύμβαση της χώρας με το ΔΝΤ ήταν οι περικοπές στο δημόσιο τομέα και το πάγωμα των προσλήψεων. Έτσι, δεν υπάρχουν εγκαταστάσεις για 4.000 σχολεία και λείπουν 33.000 δάσκαλοι.

Στο θέμα της υγείας, η έλλειψη σε κλινικές και ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, οι ελλείψεις σε υποδομές και φάρμακα, κοστίζουν συχνά σε ανθρώπινες ζωές. Σε πολλές περιπτώσεις ο θάνατος θα μπορούσε να αποφευχθεί γιατί είναι απλά ζήτημα αντιβιοτικών ή στοιχειώδους φροντίδας από γιατρό.

Στην εκπομπή κυβερνητικός αξιωματούχος αρκείται να τονίσει την καμπάνια της κυβέρνησης για την χρήση κουνουπιέρων (!) και μάλιστα χαρίζοντας στους κατοίκους καρφιά και σφυριά για να τις στερεώσουν. Προσθέτει ότι η προσέλευση μεταναστών που κουβαλούν πολλές ασθένειες κάνει τη δουλειά της κυβέρνησης πιο δύσκολη και δεν διστάζει τέλος να πει ότι ευγνωμονεί το Θεό  για την οικονομική κρίση που υπάρχει στην Ευρώπη γιατί τώρα πια οι νοσοκόμες δεν βρίσκουν εκεί θέσεις εργασίας!

Ένα άλλο σημείο που μου έκανε τρομερή εντύπωση είναι ότι ο μισός πληθυσμός ασχολείται με την αγροτική παραγωγή. Ωστόσο σύμφωνα με τους όρους του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου για την πλήρη απελευθέρωση της αγοράς, οι εισαγωγές δεν μπορούν να μειωθούν. Στην Γκάνα υπάρχει τεράστια παραγωγή φωσφορικών αλάτων από τα οποία παράγονται φωσφορικά λιπάσματα, αλλά είναι στην τελευταία θέση χρησιμοποίησης τους παγκόσμια. Έτσι η αγροτική παραγωγή δεν είναι τόσο καλής ποιότητας και μένει στα αζήτητα λόγω της αθρόας εισαγωγής αγροτικών προϊόντων από το εξωτερικό.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα χρήματα από το ΔΝΤ βοήθησαν στην εκτίναξη της οικονομίας της χώρας. Οι οικονομικοί δείκτες είναι επιτυχημένοι. Η συντριπτική πλειονότητα του πληθυσμού δεν έχει νιώσει τα οφέλη της ανάπτυξης αυτής. Παλεύει καθημερινά για την επιβίωσή του και ταυτόχρονα καλείται να πληρώνει τα διαδοχικά δάνεια που πήραν οι κυβερνήσεις από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. 

 Τα νούμερα ευημερούν, οι άνθρωποι υποφέρουν! 

(τα στοιχεία είναι από την εκπομπή του Αυγερόπουλου "Εξάντας" και την σελίδα της "Actionaid"