ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΟΥ '40


Ο Ιωάννης Μεταξάς επέβαλλε επισήμως τις μαθητικές παρελάσεις για να διαπαιδαγωγήσει τη νεολαία στο πνεύμα του τρίτου ελληνικού πολιτισμού. 


«Τι όνειρο ήταν χθες και σήμερα! Χθες στο πεδίον του Άρεως με την Εθνική Νεολαία. Το έργον μου! Έργον που ενίκησε μέσα σε τόσες αντιδράσεις! Σχεδόν 18 χιλιάδες παιδιά από Αθήνας και Πειραιά, περίχωρα και από πολλές επαρχίες. Ενθουσιασμός. Αποθέωσις. Αι φάλαγγες της ΕΟΝ ατέλειωτοι! Όλοι ντυμένοι!» Αυτά τα λόγια έγραφε ο Μεταξάς στο ημερολόγιό του για την παρέλαση της 25ης Μαρτίου 1938.

Με το τέλος του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου οι μαθητικές παρελάσεις καταργήθηκαν στο σύνολο των δυτικών κρατών της Ευρώπης. Αντιθέτως οι χώρες του ανατολικού μπλοκ, συνέχισαν την παράδοση των μαθητικών παρελάσεων, όπως τα περισσότερα ολοκληρωτικά καθεστώτα. Στην Ελλάδα ωστόσο συνεχίζονται μέχρι τις μέρες μας.

Η πρώτη ανεπίσημη καταγεγραμμένη μαθητική παρέλαση έγινε στις 25 Μαρτίου 1899 από τα νομαρχιακά σχολεία της Αττικής στην οδό Σταδίου.
Καταγράφηκε από την εφημερίδα "Εμπρός".
Στην ίδια εφημερίδα καταγράφεται το 1914 μαθητική λαμπαδηφορία στο Άργος και στη Λάρισα, παρέλαση στην Κέρκυρα και προσέλευση μαθητών του Πειραιά στη δοξολογία.
(μερικά στοιχεία είναι από το mixanitouxronou)



Στη φωτογραφία είναι ο παππούς μου, 26 χρονών παλικάρι, αρραβωνιασμένος,  ενταγμένος στη νεολαία του Μεταξά. 

Η εγγραφή των νέων δεν ήταν υποχρεωτική. Γινόταν όμως συστηματική προσπάθεια με διάφορα μέσα να ενταχθεί στην οργάνωση το μεγαλύτερο τμήμα των νέων. Τυπικά είναι λανθασμένο να αναφέρεται ότι η κατάταξη στη νεολαία ήταν υποχρεωτική αλλά η συμμετοχή ήταν αυτονόητη. Η οργάνωση διαλύθηκε το 1941.

Είμαστε στο 1938. Ενταγμένος στη νεολαία.
Δύο χρόνια μετά τον κάλεσαν να πάει στο Αλβανικό Μέτωπο. Γύρισε τραυματίας, παντρεύτηκε και όταν ξεκίνησε ο εμφύλιος πόλεμος το 1944 ο παππούς μου βοηθούσε τους αντάρτες να βρίσκουν το δρόμο τους στα βουνά.

Βλέποντας μετά από χρόνια τη φωτογραφία αυτή και γνωρίζοντας λίγα πράγματα για τα γεγονότα εκείνης της εποχής μπορώ να καταλάβω ότι ήταν στιγματισμένος και σαν νεολαίος της ΕΟΝ και σαν αντάρτης!

Το μόνο που γνωρίζω για εκείνη την εποχή είναι ότι έφαγε πολύ ξύλο μια  φθινοπωρινή νύχτα του 1947, γιατί πήγε στο χωριό μια αντιβασιλική εφημερίδα, πιθανότατα τον Ριζοσπάστη που είχε ιδρυθεί ένα χρόνο νωρίτερα.  

Ο συγκεκριμένος (και πιστεύω και πολλοί άλλοι εκείνη την εποχή) έζησαν δύο διαμετρικά αντίθετες ιδεολογικές καταστάσεις. Ποτέ δεν μας ανέφερε τα χρόνια εκείνα. 
Ίσως να ήθελε να περάσουν στη λήθη; Και γιατί;
Ίσως  φοβόταν ακόμα τις αντιδράσεις της οικογένειας αν μάθαιναν λεπτομέρειες παρόλο που πέρασαν τα χρόνια;
Δεν θα μάθουμε ποτέ τις απαντήσεις. 

Έχει μείνει ανάμνηση μια φωτογραφία και ιστορίες που περνούν  από στόμα σε στόμα.











0 σχολίασαν:

Δημοσίευση σχολίου