ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΒΙΒΛΙΟ

"Τα καλύτερα βιβλία είναι αυτά που γράφουν τα πράγματα που ήδη ξέρεις."

Είναι μία φράση που μου έμεινε χαραγμένη στο νου ενόσω διάβαζα το "1984" του George Orwell, ψευδώνυμο του Eric Blair.

Το βιβλίο το πρωτοδιάβασα σε ηλικία 17 χρονών και φυσικά δεν κατάλαβα τίποτα απολύτως από την αλληγορία που ήθελε να καταδείξει. Τώρα το "ξέθαψα" από τη βιβλιοθήκη μου και το ξαναδιάβασα. Στην ηλικία των σαράντα φεύγα, έχοντας ζήσει στη ζωή μου όμορφες και άσχημες στιγμές, και ζώντας τη σημερινή εποχή όπου η τεχνολογία έχει εξελιχθεί, η οικονομική κρίση έχει χωρίσει τους πολίτες της χώρας μας σε πολύ πλούσιους και πολύ φτωχούς, τώρα πια διαβάζοντας το βιβλίο μπορώ να κατανοήσω τα μηνύματα που ήθελε να περάσει ο Όργουελ όταν το έγραψε πριν από 64 ολόκληρα χρόνια. 

Στο μέσο του βιβλίου διάβασα την πρόταση που γράφω στην αρχή και μου έκανε εντύπωση γιατί είναι αληθινή! Όντως διαβάζοντάς το μπόρεσα να βάλω σε σειρά σκόρπιες σκέψεις που στριφογυρίζουν στο μυαλό μου ζώντας τις σημερινές δύσκολες καταστάσεις. 

Όταν έγραψε το βιβλίο το το 1949 τοποθέτησε τη δράση των ηρώων στο μελλοντικό 1984. Τότε ήταν μέλλον. Τώρα είναι παρελθόν ημερολογιακά, αλλά συνεχές παρόν τα τελευταία χρόνια. Θα μπορούσε κάποιος να το θεωρήσει μια συνεχή προφητεία καθώς η εφιαλτική του αλήθεια για το κράτος της τρομοκρατίας απέχει μόλις ένα βήμα από το να γίνει πραγματικότητα. Όλα προσαρμόζονται στην μία και μοναδική αλήθεια, αυτή που πρεσβεύει το Κόμμα, ο μόνος αλάθητος αθάνατος μηχανισμός του οποίου προσωποποίηση είναι ο Μεγάλος Αδελφός. Ήδη ο Μεγάλος Αδελφός μας βλέπει. "Όποιος ελέγχει το παρόν, ελέγχει το παρελθόν. Όποιος ελέγχει το παρελθόν ελέγχει το μέλλον".

Στο βιβλίο περιγράφει με θαυμαστή γλαφυρότητα τον τρόπο που το Κόμμα σβήνει τη μνήμη από το μυαλό των ανθρώπων καθώς αλλάζει με τρομακτική ταχύτητα και χρησιμοποιώντας την τεχνολογία, τα καταγεγραμμένα ντοκουμέντα που υπάρχουν στα βιβλία και στις εφημερίδες.

Σήμερα μιλάμε για παπαγαλάκια της δημοσιογραφίας. 

Σήμερα μιλάμε για το αν στην  καταστροφή της Σμύρνης υπήρξε συνωστισμός στο λιμάνι. 

Σήμερα ξεχνάμε τα εγκλήματα πολέμου που έκαναν οι ναζιστές και συζητάμε για το αν ζούμε μια Δημοκρατία της Βαϊμάρης και πώς μπορεί να αλλάξει αυτό. 

Σήμερα συζητάμε για το πώς θα εφαρμοστεί το διεθνές φωνητικό αλφάβητο, κατά τον Όργουελ η Νέα Ομιλία.

Διαβάζοντας το βιβλίο κατανόησα γιατί γίνονται πόλεμοι που επιφανειακά δεν προσφέρουν τίποτα στους λαούς οι οποίοι εμπλέκονται. Και όμως, σύμφωνα με τον Όργουελ, όλος ο πλανήτης είναι χωρισμένος σε 3 τμήματα (η Νέα Τάξη Πραγμάτων που τόσα ακούμε για αυτήν;), τα οποία πολεμούν μεταξύ τους αέναα. Τα δύο περιγράφονται χαρακτηριστικά στο μυαλό μου και είναι η Ενωμένες Πολιτείες Αμερικής και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Το τρίτο θα μας προκύψει οσονούπω στην Ασία γιατί δεν είναι ουτοπικό εξαιτίας των εμφυλίων που υπάρχουν εκεί, να βρεθεί το κυρίαρχο κράτος και να τους ενώσει κάτω από την ομπρέλα του.

Ο συνεχής πόλεμος σύμφωνα με τον Όργουελ έχει ένα άμεσο οικονομικό σκοπό, ο οποίος αφορά το εργατικό δυναμικό. Αφότου εμφανίστηκε για πρώτη φορά η μηχανή έγινε φανερό σε όλους τους σκεπτόμενους ανθρώπους ότι η ανάγκη του ανθρώπινου μόχθου και κατά συνέπεια η ανθρώπινη ανισότητα θα εκλείψει. Αν η μηχανή χρησιμοποιόταν για αυτό το σκοπό η πείνα, η υπερεργασία, ο αναλφαβητισμός και η αρρώστια θα εξαφανίζονταν μέσα σε λίγες γενιές. Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα να ανεβάσει το βιοτικό επίπεδο και κατά συνέπεια να καταστρέψει μια ιεραρχική κοινωνία. Αν η αποβλακωμένη από την πείνα και την φτώχεια μεγάλη μάζα των ανθρώπων μπορούσε να μορφωθεί και να μάθει να σκέφτεται για τον εαυτό της το επακόλουθο θα ήταν να βγάλει από τη μέση την προνομιούχα μειοψηφία. Έτσι εφαρμόστηκε ο περιορισμός της παραγωγής αγαθών. Αυτό έγινε κατά τη διάρκεια του μεσοπόλεμου. Σταμάτησαν τις επενδύσεις και άφησαν τη γη ακαλλιέργητη. Οι μεγάλες μάζες του πληθυσμού φυτοζωούσαν με τα κρατικά επιδόματα.

Το πρόβλημά τους είναι όμως άλλο. Πώς να συνεχίσουν την βιομηχανική παραγωγή χωρίς να αυξηθεί ταυτόχρονα ο παγκόσμιος πλούτος. Ένας τρόπος υπάρχει. Ο πόλεμος ο οποίος κατ' ουσίαν είναι η καταστροφή των προϊόντων του ανθρώπινου μόχθου και όχι απαραίτητα της ανθρώπινης ζωής. Κατά κανόνα είναι οργανωμένος με τέτοιο τρόπο ώστε να καταβροχθίζει το πλεόνασμα που θα υπάρξει από την παραγωγή αφού καλυφθούν οι στοιχειώδεις ανάγκες του πληθυσμού.

Η γενική στέρηση αυξάνει τη σπουδαιότητα μικρών προνομίων και μεγεθύνει τη διάκριση μεταξύ των κοινωνικών ομάδων.

Θα μπορούσα να γράψω πολλά για τον τρόπο ελέγχου των μαζών. Δεν υπάρχει όμως λόγος γιατί είναι όλα καταγεγραμμένα από τον Όργουελ. 

Ίσως όλοι εμείς που αποτελούμε τη μάζα να πρέπει να διαβάσουμε το βιβλίο αυτό και να βρεθούμε από το σημείο να είμαστε προσκολλημένοι στην επιβίωσή μας, να αρχίσουμε να σκεπτόμαστε σοβαρά γιατί γίνονται όλα αυτά που ζούμε σήμερα για μας, χωρίς εμάς.